Is het gebruik van NEN-normen verplicht?

Nee. In principe verwijst de bouwregelgeving alleen in de prestatie-eisen naar NEN-normen. Er mag worden afgeweken van de prestatie-eisen, dus ook van de NEN-normen. In dat geval zal je aannemelijk moeten maken dat de bepalingsmethode een gelijkwaardige mate van veiligheid, bescherming van de gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en bescherming van het milieu biedt, als is beoogd met de in het normblad aangegeven bepalingsmethode. Dit principe wordt aangeduid met de term 'gelijkwaardigheid' (Bouwbesluit 2012, artikel 1.3). Of uw gelijkwaardige oplossing - in dit geval bepalingsmethode - voldoet, is ter beoordeling van het bevoegd gezag (de gemeente).

In de praktijk zijn er vier vaak voorkomende situaties:

1. De aanvrager maakt zelf aannemelijk dat er sprake is van gelijkwaardigheid.
2. De aanvrager maakt gebruik van een uitspraak van een gezaghebbende partij
3. De aanvrager maakt gebruik van een Nederlandse Praktijk Richtlijn (NPR).
4. De aanvrager maakt gebruik van een erkende kwaliteitsverklaring.

Bij het zelf aannemelijk maken van gelijkwaardigheid kan onder meer gebruik worden gemaakt van toelichtingsteksten uit het Bouwbesluit 2012 en onderzoeksrapportages waarnaar in die toelichting wordt verwezen.

Uitspraken van een gezaghebbende partij, zoals een ter zake kundig onderzoeksinstituut of adviesbureau of de adviescommissie toepassing en gelijkwaardigheid bouwvoorschriften zijn niet bindend. Toch zal een gemeente een door een gezaghebbende partij onderbouwde gelijkwaardige oplossing niet snel naast zich neer leggen.  

Nederlandse Praktijkrichtlijnen (NPR-en) worden - evenals de NEN-normen - uitgegeven door het Nederlands Normalisatie Instituut. Een NPR kan bestaan uit bijvoorbeeld een computerprogramma, een vereenvoudigde bepalingsmethode of een reeks concrete voorbeelden die voldoen aan een bepaalde Bouwbesluit-eis. Bij het volgen van de aanwijzingen mag worden verwacht dat aan de minimale eisen van het Bouwbesluit zal worden voldaan. Een NPR heeft geen officiële (door het Bouwbesluit) aangestuurde status. Niettemin accepteren gemeenten berekeningen/bepalingen volgens NPR-en, mits juist uitgevoerd, meestal wel als voldoende bewijs.

Erkende kwaliteitsverklaringen worden in artikel 1.8 van het Bouwbesluit 2012 genoemd. Dit zijn kwaliteitsverklaringen die zijn afgegeven op basis van het door Onze Minister erkend stelsel van kwaliteitsverklaringen voor de bouw. Een gemeente moet een 'erkende kwaliteitsverklaring' accepteren als voldoende bewijs.

Versiedatum: 20-10-2017

Is uw vraag hiermee niet beantwoord?
U kunt geen vragen meer stellen via de Helpdesk Bouwregelgeving en Brandveilig gebruik. Vooruitlopend op de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 kunt u uw vragen stellen via het vragenformulier van het Informatiepunt Leefomgeving.

Terug naar overzicht met vragen en antwoorden